Чақалоқ

1 ёшгача бўлган боланинг ойма-ой ривожланиш тақвими (6 ойлик—1 ёш)

Бола 7 ойлигида қуйидагиларга қодир бўлади:

  • кўпгина сўзлар маъноларини англайди;
  • ҳиссий жиҳатдан онасига жуда боғланган, унинг ортидан юради;
  • онасидан бироз вақтга ажраладиган бўлса, қўрқув ҳис қилади;
  • кичик буюмларни каттасига солишни билади;
  • бирор нарсага таяниб тик туради, тўсиқдан ўта олади;
  • мустақил тарзда ўтиришни ўрганади;
  • эмаклашни ўрганади;
  • қорнида ётган ҳолда чалқанча бўлиб олади ва аксинча;
  • қошиқдан овқат ейди, пиёладан сув ичади;
  • саранжомликни сақлаш бўйича ҳаракатларни эслаб қолади ва улар ҳақида онасига “эслатади”;
  • чапак чалади ва бошқа қўл ҳаракатлари билан боғлиқ ўйинларни ўйнайди.

8 ойлигида:

  • худди гапираётгандек бидирлайди;
  • “қўлингни бер”, “бошингни эг” каби сўровларни тушунади ва бажаради;
  • энг содда ҳаракатларни бажариш билан боғлиқ ўйинларни ўйнайди, рақсга тушади;
  • онасидан бироз вақтга ажралганида кучли қўрқувни ҳис қилади;
  • “бегона” ва “ўз” одамларини аниқ ажратади;
  • кескин, кутилмаган товушлардан чўчийди;
  • мустақил равишда ўрнидан туради ва бирор нарсага таяниб юради;
  • мустақил ўтира олади;
  • фаол равишда эмаклай бошлайди;
  • юмшоқ егуликни тишлаб олади ва чайнайди;
  • бўтқадан майдаланган овқатга ўтади;
  • тувакка ўтқизилганида ўзини бемалол ҳис қилади.

9 ойлигида:

  • бидир-бидирни оҳангга солади;
  • онасининг, қўғирчоқнинг ва ўзининг бурун, оғиз ва бошқа тана қизмларини кўрсатади, баъзан ўша аъзога бармоғини тўғри олиб бора олади;
  • тешикчаларга бармоғини солади;
  • қоғозни йиртиш ва ғижимлашни билади, кафтчасида лойни эзади;
  • картон китобнинг қалин саҳифаларини варақлайди;
  • мустақил тарзда ўтиради, бирор нарсадан ушлаб юради, эмаклайди;
  • таянмасдан тура олади;
  • маром билан сакрайди, бирор нарсага таяниб чўкаллаб ўтиради.

10 ойлигида:

  • катта одамнинг нутқига қулоқ солади ва унинг овозига тақлид қилади;
  • ўзига қаратилган ҳазилларни қабул қилади;
  • кулгили эшитиладиган товушларни чиқаради ва уларнинг устидан кулади;
  • қизиқарли ўйинлардан хурсанд бўлади;
  • бир буюмни иккинчисининг ичига қўяди;
  • катталаридан кўра, кичик буюмларни афзал кўради;
  • бир буюм ёрдамида иккинчисини олади;
  • онгли тарзда буюм ёки ўйинчоқларни отади;
  • машиналарни юргизади, тўпни думалатади;
  • ўтиради, эмаклайди, таяниб юради;
  • кўкрак сутидан хотиржамлик билан ажралади;
  • майда тўғралган овқатни чайнаб ейди;
  • бошқа болаларга нисбатан кучли қизиқиш билдиради.

11 ойлигида:

  • ота-онаси у ҳақда гаплашаётганини тушунади;
  • жонивор ва қушлар товушига тақлид қилиб, сўзлар талаффуз қилади;
  • келтир, бер, олиб бор, қўй, ол деган илтимос ва буйруқларни бажаради;
  • ўз ҳаракатлари мақталиши ва маъқулланишини кутади;
  • маъқуллаш маъносида бош силкийди ва инкор маъносида бош чайқайди;
  • маъқуллаш ёки кечириш маъносида қўл силтайди, бош ирғаб миннатдорлик билдиради;
  • битта ҳаракатни чексиз тарзда қайтариб, такомиллашиб боради;
  • ўзи қошиқ билан ейишга уринади, пиёладан сув ичишни яхши билади;
  • зинага чиқиб-тушади, фаол равишда эмаклайди;
  • мустақил юришга интилади;
  • турникда бир дақиқагача осилиб туриши мумкин.

12 ойлигида:

  • 10—15 та осон ва тақлидий сўзларни айтади;
  • мустақил қадам ташлайди;
  • ўзини турли одамлар билан турлича тутади;
  • мустақил бўлишга ҳаракат қилади;
  • салбий ҳиссиётларини фаол тарзда намоён қилади;
  • пирамида ясайди, кубиклардан 2—3 та шакл ясайди;
  • хамир ёки лойдан нон ёки тасма ясайди;
  • қизиқишларини аниқ-равшан билдиради, севимли ва хуш кўрмайдиган машғулотлари бўлади;
  • изоҳ берган ҳолда расм чизади;
  • қаттиқ овқатни тишлаб узади, чайнайди;
  • қошиқ ва пиёладан фойдаланади.